| - kellilî(n), st. n.
- kello
- kelnezzi
- kelouuiu
- kelsuht
- kelterboum, mhd. st. m.
- kelterhûs
- keltî(n), st. f.
- keltina, st.?
- keltra
- kelua
- keluenezze
- keluera
- kelur, st. m.
- kelura, sw. f.
- keluro, sw. m.
- kelwarc, mhd. st. n.
- kelwerke
- kelzen, sw. v.
- kelzôn, sw. v.
- kelzilîn, st. n.
- kelzota
- kembe, mhd.
- kemben, sw. v.
- kembil, st. m.
- keme
- kem(e)lîn, mhd. st. n.
- kemerlinc
- kemich, mhd. st. m.
- kemin
- keminâta, sw. f.
- kemis, st. f.
- kemotale
- kemphen, sw. v.
- kempfere, mhd. st. m.
- kempho, sw. m.
- kendota
- kenela
- keestotas. a
- kennan, aostndfrk. sw. v.
- bi-kennen, sw. v.
- fora-bi-kennen, sw. v.
- gi-kennen1, sw. v.
- int-kennen, sw. v.
- ir-kennen1, sw. v.
- gi-kennen2, sw. v.
- ir-kennen2, sw. v.
- -kennenti
- bi-kennento, adv.
- bi-kennida, st. f.
- ir-kennida, st. f.
- kennih, st. m.
- kenning, st. m.
- kentil(a)stab, st. m.
- kenula
- kenzil(l)isc, adj.
- kepa..
- kępanont
- ûf-kephen, sw. v.
- kephrambarit
- kep::ien
- kequet
- ker
- kêr, st. m.
- kêra, st. sw. f.
- kera..
- ver-kêrære, mhd. st. m.
- ver-kêrer, mhd. st. m.
- -kêrâri
- kêrauuiggi, st. n.
- kerbela
- kerbila
- kerdern
- kereg
- kêren, sw. v.
- aba-kêren, sw. v.
- ana-kêren, sw. v.
- ana-gi-kêren, sw. v.
- bi-kêren, sw. v.
- thana-kêren, sw. v.
- thana-bi-kêren, sw. v.
- thana-ir-kêren, sw. v.
- thara-kêren
- ver-kêren, mhd. sw. v.
- gagan-, sw. v.
- gegin-kêren, sw. v.
- gi-kêren, sw. v.
- hera-kêren, sw. v.
- hintar-kêren, sw. v.
- hintar-gi-kêren, sw. v.
- ingagan-kêren, sw. v.
- ir-kêren, sw. v.
- missi-kêren
- nidar-bi-kêren, sw. v.
- nidar-gi-kêren, sw. v.
- ubar-kêren, sw. v.
- ûf-kêren, sw. v.
- ûf-gi-kêren, sw. v.
- umbi-kêren, sw. v.
- ûz-kêren, sw. v.
- uuidar(i)-kêren, sw. v.
- uuidar(i)-bi-kêren, sw. v.
- uuidari-gi-kêren, sw. v.
- zuo-kêren, sw. v.
- kerendra
- kêrento, adv.
- kergî(n), st. f.
- -kêrî
- keribes(a)mo, sw. m.
- -kêrida
- bi-kêrida, st. f.
- thana-bi-kêrida, st. f.
- gi-kêrida, st. f.
- kerien, sw. v.
- kerren, sw. v.
- gi-kerien, sw. v.
- gi-kerren, sw. v.
- kerilicho
- kerimuuilligin
- ir-kêritî, st. f.
- bi-keriunga, st. f.
- bi-kerrunga, st. f.
- -kêrlîh
- bi-kêrlîh, adj.
- kerlinga
- Kerlingære, mhd. st. m. pl.
- kêrmund(i), adj.
- kêrmundîg, adj.
- kern
- kernaphul, st. m.
- kerndera
- kerngersta, sw. f.
- kernilîn, st. n.
- kerno, sw. m.
- kern, st. m.
- kerno
- -kêro, sw. m.
- keroe
- kerolun
- kerosttiu
- kerpho
- kerran, st. v.
- kerrâri, st. m.
- kerro, sw. m.
- kerrôd, st. m.
- kerrunga, st. f.
- kersa
- kerse
- kertheisin
- kerula, sw. f.
- kêrunga, st. f.
- -kêrunga
- kervil, st. m.
- kervola,, st. m.
- kervilla, st. sw. f.
- kerza, st. sw. f.
- kerzila, st. sw. f.
- kerzilîn, st. n.
- kerzistal, st. n.
- kes, st. n.
- kes..
- kef..
- kescifat
- keselsucht
- kesenaph
- kêsikôkilîn, as. st. n.
- kesilun
- kesrita
- kesten
- kestet
- kestîg, adj.
- kestiga, st. sw. f.
- kestigâta, st. f.
- kestigôn, sw. v.
- gi-kestigôn, sw. v.
- kestigunga, st. f.
- kestilboum, st. m.
- kastalboum, st. m.
- kestilûnboum, st. m.
- kestin(-)
- kestin(n)a, sw.
- kestin(na)boum, st. m.
- kestlenbôm
- kêstlîcha
- ke t
- ketel
- kētelhâke, mnd. sw. m.
- kethe
- ketilari, as. st. m.
- ketile, mhd. st. sw. f.
- ketilkôp, as. st. m.
- ketin(n)a, st. sw. f.
- ketin(ni)lîn, st. n.
- ketinôn, sw. v.
- ketiuage
- ketizit
- ketochen
- ketti, st. n.
- kettilose
- kettiloser
| | kellilî(n) st. n. — Graff IV,386. chellili: acc. pl. Gl 1,323,54 (Sg 295, 9. Jh., Wien 1761, 10. Jh., Stuttg. Theol. et phil. fol. 218, 12. Jh.). Verschrieben: chellilih: acc. pl. Gl 1,323,55 (Sg 9, 9. Jh.). (kleiner) Behälter: chellili [facies ... in usus eius (sc. altaris) lebetes ad suscipiendos cineres ..., et ignium] receptacula [. Omnia vasa ex aere fabricabis, Ex. 27,3] (1 Hs. kella).
kello Gl 3,123,17 s. AWB kella.
kelnezzi s. ? AWB kel(ah)nezzi.
kelouuiu s. AWB glou.
kelsuht s. AWB kelasuht.
kelterboum mhd. st. m., nhd. kelterbaum. — Graff III,123. kelts-bm: nom. sg. Gl 3,131,38 (SH A, Trier 31, 13. oder 12. Jh.). Kelterbaum, Drehbalken an der Kelter (vgl. Heyne, Hausalt. 2,362 f.): kelterbm prelum (1 Hs. pfresseboū, 3 Hss. presse, pfressere).
kelterhûs s. AWB kalk(a)trhûs.
keltî(n) st. f., keltina (st.?) f., mhd. Lexer kelte, kalte, kelten, kalten, nhd. kälte; mnd. klde, kōlde, kelde, kalde, küldene, mnl. coude; afries. kalde, kelde. — Graff IV,382. chalti: nom. sg. Gl 1,6,6 (Ra). 2,285,11 (M, 4 Hss.). Nk 450,15. 454,11 [95,11. 99,9]; gen. sg. 14 [99,13]; dat. sg. Gl 2,196,13 (M, 4 Hss.). Nc 837,12 [158,20]; chaldi: nom. sg. Gl 1,6,6 (K). — chelte: nom. sg. Gl 3,351,10. chaltin: nom. sg. Gl 4,22,21 (Jc). keltin: nom. sg. Gl 3,204,55 (SH B, S. Blasien, 12. Jh. (?)). cheltene: nom. sg. Gl 3,241,8 (SH a 2, Wien 2400, 13. Jh.). — keiltene: nom. sg. Gl 3,241,8 (SH a 2, clm 2612, 12. Jh.; zu ei für e aus Umlaut vgl. Braune, Ahd. Gr.14 § 26 Anm. 4). Verschrieben: glati: nom. sg. Gl 1,6,6 (Pa; vgl. Splett, Stud. S. 56). Kälte, niedrige Temperatur: a) allgem.: anauundeda . unde anachominina heizent . tiu unueste sint . unde sih snello uuehselont ... also uuarmi . unde chalti . siechi unde gesundi affectiones vero dicuntur . quae sunt faciles et cito permutabiles ... ut calor et frigiditas . et aegritudo . et sanitas Nk 450,15 [95,11]. uuarmi unde chalti . neheizent nieht pe diu passibiles qualitates . taz iro ieht infinden . diu iro corpora . an dien siu sint calor . et frigus ... passibiles qualitates dicuntur . non quod ipsa . s. corpora . quae susceperint ea . aliquid passa sint 454,11 [99,9]; hierher auch: chalti [zu: sicut a] frigore [per teporem transitur ad calorem, Greg., Cura 3,34 p. 94, oder zu: quisquis ergo amisso infidelitatis] frigore [vivit, ebda.] (dann läge jedoch bildl. Gebrauch vor) Gl 2,196,13; b) von Wetter u. Klima: sah si (die Philologia) den stabenten fater dero goto (d. i. Saturn) . in chalti . unde in [Bd. 5, Sp. 86] froste. Uuanda calor solis nemag in fore ferri irreichen deorum rigidissimum creatorem in algido haerentem . pruinisque nivalibus conspicata est Nc 837,12 [158,20]; hierher wohl auch: keltin gelu Gl 3,204,55 (im Abschn. De coelo et eius partibus, zwischen frost u. dou, nebel). 351,10 (zwischen frost u. is, rife); c) von Eis: uuanda diu sunna neinfindet nieht iro heizi . noh taz îs sinero chalti . sunder uuir infinden iro. Unseren sensibus sint siu macharra dolungo [vgl. frigus vel geliditas aquae, Boeth., Comm. Cat.] Nk 454,14 [99,13]; d) durch Kälte hervorgerufene Starre: chalti [hyems quoque ad ambulandum impedimento est, quia gressus ambulantium] torpor [frigoris adstringit, Greg., Hom. I,12 p. 1481] Gl 2,285,11; hierher vielleicht auch: chaltin torpor [frigdor torpor animi corporis, CGL IV,575,11] 4,22,21; e) Glossenwort: chaldi frost algor frigus Gl 1,6,6. cheltene gelu 3,241,8.
keltra Hbr. I,270,300 s. AWB kalkatra.
kelua Gl 4,159,39 s. skeliva.
keluenezze Gl 3,165,44 s. AWB klebanezzi. |
| keltî(n)
| | a) allgem.: anauundeda . unde anachominina heizent . tiu unueste sint . unde sih snello uuehselont ... also uuarmi . unde chalti . siechi unde gesundi affectiones vero dicuntur . quae sunt faciles et cito permutabiles ... ut calor | | b) von Wetter u. Klima: sah si (die Philologia) den stabenten fater dero goto (d. i. Saturn) . in chalti . unde in froste. Uuanda calor solis nemag in fore ferri irreichen deorum rigidissimum creatorem in | | c) von Eis: uuanda diu sunna neinfindet nieht iro heizi . noh taz îs sinero chalti . sunder uuir infinden iro. Unseren sensibus sint siu macharra dolungo [vgl. frigus vel geliditas aquae, Boeth., Comm. Cat.] Nk 454,14 | | d) durch Kälte hervorgerufene Starre: chalti [hyems quoque ad ambulandum impedimento est, quia gressus ambulantium] torpor [frigoris adstringit, Greg., Hom. I,12 p. 1481] Gl 2,285,11; hierher vielleicht auch: chaltin torpor [ | | e) Glossenwort: chaldi frost algor frigus Gl 1,6,6. cheltene gelu 3,241,8. |
|